ดร.สุเมธ? ชี้สังคมน่าห่วงมากขึ้น ยิ่งเศรษฐกิจโตสังคมยิ่งน่าห่วง ความหวังจะปฏิรูปสังคมก็ยากและริบหรี่ แนะน้อมนำพระราชดำรัส ?รู้รักสามัคคี? แก้ปัญหาสังคม สร้างกระแสผลักดันให้เกิด โดยผู้นำต้องศรัทธาจะปฏิรูปจริงจัง เรียกร้องให้สร้างระบบดึงคนดีมาทำงาน แต่ต้องทะนุถนอมเพราะคนดีจะเปราะบาง
ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา ปาฐกนำปฏิรูปสังคมไทยในการประชุมสังคมวิชาการ เรื่อง ?ปฏิรูปสังคมไทย การเมือง เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และการศึกษา? จัดโดยคณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล โดยกล่าวว่า ต้องยอมรับว่าสังคมไทยเป็นสังคมที่น่าห่วง ยิ่งเศรษฐกิจโตขึ้นเท่าไหร่ สังคมก็อยู่ในอาการน่าเป็นห่วงมากขึ้น ทั่วโลกก็เป็นอย่างนี้ มีให้เห็นอยู่ แต่เราก็ยังเดินตามรอยนี้ตลอดเวลา ความหวังที่จะปฏิรูปสังคมในความเห็นของตนนั้นคิดว่าริบหรี่ เพราะพื้นฐานทางวัฒนธรรมประเพณีและหลักศาสนา สอนให้รักสันติ หลีกเลี่ยงการเผชิญหน้าเห็นใครทำผิดก็คิดว่าธุระไม่ใช่ ปล่อยให้เป็นเรื่องของกรรม ปัญหาของสังคมควรใช้คำของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่ทรงรับสั่ง ?รู้รักสามัคคี? ต้องพร้อมที่จะรู้และเข้าใจก่อนว่าปัญหาสังคมคืออะไร แล้วใจรักที่จะแก้หรือไม่ อย่างเช่นการจัดสัมมนา ควรต้องมีการปฏิบัติตามมา ไม่เช่นนั้นสักพักก็จะลืม แล้วอีก 1-2 เดือนก็จัดกันใหม่ ดังนั้น ควรคิดว่าระดมสมองแล้วจะต้องผลักดันให้ออกไปใช้แก้ไขได้อย่างไร ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะทำได้ต้องสามัคคี
ดร.สุเมธ กล่าวด้วยว่า ปัญหาสังคมยากยิ่งกว่าเศรษฐกิจ เศรษฐกิจใส่ตัวเลขเข้าไปก็เกิดผล แต่สังคมต้องการกระแสที่จะมาผลักดันให้เกิด และต้องโดยผู้นำที่มีฐานศรัทธาและหลักธรรมาภิบาลที่จะปฏิวัติปฏิรูปให้เกิดเป็นกระแสจริงจัง จนเกิดความเชื่อมั่นร่วมกันเป็นค่านิยมและวิถีชีวิตร่วมกัน จริง ๆ แล้วหลักการปฏิรูปสังคมไทยมีแนวทางหมดแล้ว แต่วิกฤติขณะนี้เกิดกระแสด้านวัตถุนิยมมาก ตามใกล้ ๆ มหาวิทยาลัยต่าง ๆ จะมีร้านให้เช่ากระเป๋ายี่ห้อดัง ผู้หญิงติดซื้อของยี่ห้อดังเมืองนอก เพราะสังคมไม่ได้นับถือกันที่สาระแต่ดูที่วัตถุ ทำให้ความต้องการวัตถุเพิ่มขึ้น ทั้งที่ความเป็นอยู่ไม่ได้เอื้อจึงกลายเป็นเรื่องบานปลาย
?เด็กก็เสียคน มีเรื่องของโสเภณีเข้ามา ต้องการชีวิตสบาย ก็เลยไปขายตัวเพื่อซื้อมือถือ ตอนนี้เด็กขายตัวเพื่อเปลี่ยนแบบมือถือรุ่นใหม่ที่เข้ามา สื่อมวลชนเองหน้า 1 ก็น่าสยองขวัญที่สุดมีทั้งโป๊ เปลือย ส่วนเรื่องความดีโน้นไปอยู่หลัง ๆ ในสังคมใครจะอยากทำดี เพราะไม่ได้รับการยอมรับหรือสนับสนุนเลย บางทีทำดีมากก็เสร็จอีก โดยเล่นงาน จริง ๆ นะผมรับประกันได้ ลองทำดีซิจะมีคนหมั่นไส้ ผมเองยังโดนบ่อย ๆ แต่เพราะเคยบวชมา 4 ครั้งทนได้ เหมือนหมาเห่า หนวกหูเดี๋ยวก็หาย หมาจะเห่าเฉพาะหัวค่ำเท่านั้น คนดีที่ถูกด่าใส่ความก็จะหายไปหมด คนดีในสังคมเปราะบางที่สุดจะใช้ก็ต้องรักษาทะนุถนอม เพราะคนดีมักจะไม่สู้ไม่มีแรงกระตุ้นอยากได้ทั้งตำแหน่ง วัตถุ เงินทอง สังคมต้องสนับสนุนให้คนดีออกมาให้ได้? เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา กล่าว
ดร.สุเมธ ยังกล่าวด้วยว่า การจะปฏิรูปสังคมได้ต้องเริ่มที่การพัฒนาคน และการพัฒนาต้องเริ่มที่สังคม จึงจะเป็นการพัฒนาที่ยั่งยืน ซึ่งสมัยตนเป็นเลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) ได้กำหนดเรื่องการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ลงในแผนพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 คิดเรื่องนี้นำประเทศจีนมาเป็นเวลา 5 ปี แต่ไม่ได้ทำ ตอนนี้อยู่ที่ไหนก็ไม่รู้ รวมถึงเรื่องการปฏิรูปการศึกษาด้วยก็ไม่รู้ไปอยู่ที่ไหนเช่นกัน